Uczucie duszności u osoby starszej. Czy warto konsultować to zdalnie?

Duszność to jeden z częstszych objawów zgłaszanych przez osoby starsze - zarówno podczas infekcji, jak i w przebiegu chorób przewlekłych. Może pojawiać się nagle, ale też rozwijać się stopniowo przez tygodnie lub miesiące. Czy w takiej sytuacji możliwa jest pomoc w ramach zdalnej konsultacji lekarskiej?

Duszność u seniora jako objaw wielu możliwych chorób

Uczucie duszności u osoby starszej może mieć bardzo różne przyczyny - od niegroźnych, przejściowych dolegliwości po stany wymagające pilnej interwencji. Należy pamiętać, że w tej grupie wiekowej często współistnieją różne choroby przewlekłe (m.in. nadciśnienie, niewydolność serca, POChP, cukrzyca), które mogą wpływać na pracę układu oddechowego i krążenia. Do najczęstszych przyczyn duszności u osób starszych należą:

• choroby serca (niewydolność serca, arytmie, choroba wieńcowa),
• choroby płuc (przewlekła obturacyjna choroba płuc - POChP, astma, zapalenie płuc),
• niedokrwistość (anemia),
• niepokój, lęk lub napady paniki,
• infekcje dróg oddechowych (np. grypa, COVID-19, RSV),
• efekty uboczne leków (np. z grupy beta-blokerów).

Duszność może mieć charakter spoczynkowy, wysiłkowy oraz napadowy. Dlatego ocena charakteru duszności i objawów towarzyszących jest kluczowa dla postawienia właściwej diagnozy i może być skutecznie rozpoczęta podczas konsultacji online.

Konsultacja zdalna: kiedy warto, a kiedy nie można zwlekać?

Zdalna konsultacja z lekarzem w przypadku duszności może być pierwszym, szybkim krokiem diagnostycznym, zwłaszcza gdy objawy pojawiły się niedawno, są łagodne i nie postępują. E‑Wizyta jest wskazana m.in. w sytuacjach:

• uczucia „płytkiego” oddechu bez innych objawów alarmowych,
• duszności wysiłkowej pojawiającej się od kilku dni,
• pogorszenia samopoczucia przy znanej chorobie przewlekłej (np. POChP),
• potrzeby konsultacji wyników badań (RTG, morfologia, EKG).

Podczas zdalnej konsultacji lekarz przeprowadzi szczegółowy wywiad, zadając pytania o moment pojawienia się duszności i jej nasilenie, objawy towarzyszące (kaszel, ból w klatce piersiowej, gorączka), choroby przewlekłe i przyjmowane leki czy zmiany w codziennym funkcjonowaniu (np. trudność w chodzeniu, wstawaniu, rozmowie).

Na podstawie uzyskanych informacji lekarz może zadecydować o wdrożeniu leczenia objawowego, zmianie dawkowania leków, skierowaniu na dalsze badania lub w razie potrzeby pilnym przekierowaniu do placówki szpitalnej.

Kiedy duszności wymagają natychmiastowej pomocy bezpośredniej?

Choć zdalna opieka medyczna przynosi wiele korzyści seniorom, istnieją objawy, które bezwzględnie wymagają natychmiastowej interwencji i nie powinny być diagnozowane wyłącznie online. Do takich sytuacji należą:

• nagła duszność spoczynkowa,
• sinica (siny kolor ust, palców, twarzy),
• ból w klatce piersiowej promieniujący do ramienia lub szczęki,
• zaburzenia świadomości, splątanie, omdlenie,
• bardzo szybki lub bardzo wolny oddech (>30/min lub <10/min),
• duszność połączona z gorączką i osłabieniem.

W takich przypadkach nie należy czekać na e‑Wizytę, konieczne jest wezwanie pogotowia ratunkowego (tel. 999 lub 112) lub udanie się do najbliższego szpitala.